جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نظریه عمومی حکومتدر رهیافتدین - مردم سالاری چیست ؟ در پاسخ به این پرسشباید بگویم که رهیافتدین - مردم سالاری سه نظریه متفاوتدر بابحکومتارایه داده است : -1 نظریه دولتمشروطه دینی که با اصل حق مشارکتعمومی توجیه می‌شود. -2 نظریه دولتشایستگان که اصل توجیه‌کننده آن، اختصاصحق حکومتبرای شایستگان استو -3 نظریه دولتقانونی که ایده حکومتقانون الهی را بیان می‌کند. هر سه نظریه بالا بیشتر عناصر خود را از شیوه‌های عرفی و استدلالهای عقل فطری می‌گیرند. گرچه در اینجا سهم دو نظریه اول بیشتر از نظریه دولتقانونی است . من تاکنون به بررسی سهم هر یکاز آنها در رابطه با عناصر اصلی ده‌گانه از حکومت ، پرداختم و به این نتیجه رسیدم که رهیافتدین - مردم سالاری شیوه خاصی از حکومتکه صد در صد شرعی و دینی باشد نشان نمی‌دهد. اما برای تفسیر عناصر اصلی حکومتاز ساز و کار اصلاح یا تایید عناصر عرفی به وسیله دین بهره می‌برد. پسمی‌توان گفتکه به این ترتیبفرضیه دوم از دو فرضیه رقیبتایید می‌شود یا اینکه ابطال نمی‌گردد.

از مهمترین نکات مورد توجه در سازمان های مدیریتی تبیین اصول اخلاقی حاکم بر سازمان مدیریتی است. نهج البلاغه مهم ترین و اساسی ترین متن حکومتی و مدیریتی امام علی علیه السلام است که در بردارنده ی اصول اخلاقی مدیریت به کارگزاران می باشد. که مهم ترین اصول اخلاقی از منظر ایشان عدالت پیشگی تقوا گرایی امانت داری مسولیت پذیری نظارت و کنترل عادلانه، رفق و مدارا و پایبندی به عهد و پیمان می باشد وهمچنین در فرمایشات حضرت در خصوص تحقق حاکمیت اخلاق در سازمان مدیریتی اصولی نیز درگزینش کارگزاران مورد توجه قرار گرفته که عبارتند از معیارهای عقیدتی ، ماهوی تخصصی ، معیارهای ارزشی اخلاقی که برای سازمان های مدیریتی قابل الگوگیری است.

مسأله مغالطه‌ی بیرونی (غیرصوری) در منطق، بخش زیادی از مغالطاتی را شامل می‌شود که در مسایل اجتماعی، تبلیغات، مباحث سیاسی، اقتصادی مورد استفاده قرار می‌گیرند و از نظر کاربردی یکی از غیراخلاقی‌ترین بخش‌های تفکّر بشری است که می‌تواند مخاطب را در تصمیم‌گیری و انتخاب هدف دچار اشتباه کند. بررسی آنها و تعیین برخی مصادیق آن در قالب مغالطات زبانی، رفتاری، مغالطه در مقام نقد و دفاع در این پایان‌نامه مورد بحث است. لذا پس از جمع‌آوری تعدادی از مغالطات بیرونی (غیرصوری) از قبیل مغالطه‌ انگیزه و انگیخته، دروغ، توریه، عوامفریبی، جانبداری و ... از منابع مختلف به بررسی و نقد و تحلیل آنها از منظر قرآن مجید و روایات معصومین علیهم‌السّلام و منابع اخلاق دینی پرداختیم و به این نتیجه رسیدیم که اگر در تعاملات اجتماعی و تبلیغی به تعالیم دینی و اخلاقی توجه نگردد، شکل‌گیری مغالطات و انحراف افکار رخ می‌دهد و تخلق به اخلاق و تقوا عنصر مهمی برای حفظ انسان از اینگونه مغالطات است و می‌توان با شناخت هر آنچه مانع رشد اخلاقی است به تخلق اخلاق الهی که غایت اخلاق است رسید. در انجام این پژوهش نیز از روش توصیفی- تحلیلی و جستارهای کتابخانه‌ای استفاده شده است

بررسى مبانى فهم قرآن کریم از منظر شهید صدر مى‌باشد.در این تحقیق که به زبان عربى تحریر یافته، سعى شده راه هاى تفسیر قرآن و مبانى فهم آن از دیدگاه شهید صدر و برخى از دین پژوهان غرب با هم مقایسه شده و مبانى هرمنوتیک غربى مورد نقد و ارزیابى قرار گیرد. نگارنده ضمن تبیین دیدگاه هاى شهید صدر در فهم و تفسیر قرآن به نقد دیدگاه هاى برخى از مستشرقان غربى در این زمینه پرداخته و راه هاى صحیح و غیر صحیح تفسیر و تأویل قرآن کریم را بررسى نموده است. مبادى و روش هاى تفسیر قرآن و مبانى تفسیر موضوعى قرآن از منظر شهید صدر از دیگر مندرجات این رساله مى‌باشد.

چکیدهرابطه اخلاق و سیاست و ایجاد یک نوع تعامل میان نظریه اخلاقی و نظریه سیاسی ، یکی از مسائل علمی در حوزه فلسفه سیاسی است . خواجه نصیرالدین طوسی و نیکولو ماکیاولی ازجمله فیلسوفان و مردان سیاسی هستند که در دو سنت فکری متفاوت (اسلام و غرب) ، در مطالعات فلسفی و سیاسی خود به تعیین ، تنظیم و تعدیل رابطه اخلاق و سیاست پرداخته‌اند . این رساله، صرف نظر از تفاوتهای ضروری و خاص دو سنت فکری، با توجه به مشترکات عمومی و مبتنی بر مسائل مشترک اجتماعی- سیاسی ضمن تحلیل روزگار پرآشوب و نابه سامان ِ هر دو متفکر و مقایسه نظریات اخلاقی و سیاسی آنها ،بر آن است تا نشان دهد که چرا و چگونه خواجه نصیر و ماکیاولی نظریه خود را با غایاتی متفاوت ، یکی آرمان گرایانه ِ معطوف به جامعه اسلامی و فرا این جهانی و دیگری واقع گرایانه ِ معطوف به ایتالیا و این جهانی ارائه می دهند.افزون براین، در این نوشتار تلاش شده استبا عطف به ارائه چارچوب تئوریکو مبتنی بر هرمنوتیک اسکینر به کالبد شکافی آراء اخلاقی و سیاسی هر یک از دو متفکر اسلام و غرب، از طریق تحلیل مبانی اخلاقی و سیاسی پرداخته شود.از منظر هرمنوتیکی ، نظریه اخلاقی خواجه نصیر در مقایسه با نظریه سیاسی وی ، فربه تر بوده و در راستای غایت انگاری ِ جهان وطن آرایی مسلمانان و نیل به حیات طیبه و آرمانی آنها تنظیم شده است . چنین امری سبب شده است طرح جامعه آرمانی خواجه نصیر ، بیشتربانام"سیاست اخلاقی " عنوان گیرد . حال آنکه ، نظریه سیاسی ماکیاولی در مقایسه با نظریه اخلاقی فربه تر بوده و در راستای ناسیونالیسم ایتالیایی و بازگشت شکوه و صلابت فلورانس تنظیم شده است .چنین امری سبب شده است طرح بازسازی جامعه آرمانی ماکیاولی بیشتر با نام " اخلاق سیاسی" عنوان گیرد. واژگان کلیدی : خواجه نصیر الدین طوسی ، نیکولو ماکیاولی ، اخلاق ، سیاست .

فصل اول (کلیات) گفتمان از نظر قرآن، نوع ارتباط و تبادل افکار جوامع بیان گردیده، و از این طریق ایجاد شناخت و شناساندن با توجه به تجارب تاریخی در گذشته و آگاهی دادن به خطرات و تهدیدات و غارت سرمایه های مادی و معنوی جامعه انسانی است. در فصل دوم (اقسام گفتمان) منطق پیشتازان و منطق مشرکان در کنار هم بیان گردیده و برای انسانها معیار داده. در فصل سوم (ابعاد گفتمان) در بعد شخصیتی به موضوعاتی از قبیل ذهنی، جسمانی و روانی به علل ناهنجاریها و راهکارهای شناخت شخصیتی آن پرداخته شده است. در فصل چهارم (شرایط گفتمان) بر اساس تحقیقی که صورت گرفته، حقیقت جوئی، عدم بر تربینی، اشتراک اهداف، استناد به علم، اندیشه آزاد و اراده قوی و شناخت عمیق به مسائل روز و حل مشکلات جامعه انسانی ذکر گردیده است. در فصل پنجم (موانع) به موانع گفتمان سالم بر مبنای جستجوی صورت گرفته، در موضوعات مختلف تدوین گردیده است.

فشار روانی در عصر حاضر بعنوان طاعون سیاه قرن و بصورت یک پدیده بی رحم و عامل انهدام نیروی انسانی ظاهر شده است. اثرات جسمانی و روانی فشارهای قابل تامل و توجه است و از آنجا که هر چیز می تواند در مقابل انسان بعنوان یک عامل فشارآور عمل کند. انسان در هیچ نقطه ای از آسیب جدی آن ایمن نیست. صاحب نظران و دانشمندان روشها و راههای متعددی را برای رهائی انسان از این فشارها پیشنهاد کرده اند این روشها و رهنمودها را از دیدگاهها و ابعاد مختلف می توان دسته بندی کرد. گروهی برای پیشگیری از فشارهای روانی است و دسته ای برای مقابله با آن. برخی راههای مقابله فردی است و بعضی تدابیر سازمانی که مدیران برای پیشگیری و یا کاهش فشارها طراحی و اجرا می نماید. از نگاهی دیگر شاید بتوان روشهای مبتنی بر دارو درمانی و راههای غیر آن را برشمرد. دکتر لوئیس بروتو روانپزشک و روانکاو و انگلیسی در کتاب ((طریقت آلفا رسیدن به آرامش در 5 گام))حدود 20 روش غیردارویی را معرفی می نماید و خلاصه اینکه هر چند بشر در طول تاریخ علم همواره نشانه هائی برجسته از تلاش برای دستیابی به راهی برای کاهش فشارهای روانی دارد اما بخصوص از زمانی که هانس سلیه ((واژه استرس)) را بطور مشخص مطرح کرد پژوهشگران به دنبال راهها و روشهایی بوده اند که انسان را در مقابله با این پدیده روانی یاری دهد. اگرچه مطالعات انجام شده از نظر تعداد رقم بالائی را بخود اختصاص می دهد اما تقریبا هیچ بررسی روی باورهای دینی و جهت گیری های اعتقادی افراد نشده است و این که به دلیل کیفی بودن عنصر دعا و ارتباط با خدا و مشکل تبدیل آن به معیارهای کمی است که دانشمندان سعی بر تعریف همه چیز براساس آن دارند بلکه عمدتا به دیدگاههای غرب در مورد دین و باورهای دینی برمی گردد و شاید بتوان گفت بخش عمده ای از مشکلات روانی موجود در غرب حاصل همین دین گریزی و دوری از معنویات است هدف این تحقیق آن است که نقش دعا و ارتباط با خدا و بعنوان نشانه هایی از باورهای دینی مورد بررسی قرار دهد.

نوشتار حاضر به شرایط وجوب امر به معروف و نهی از منکر و نحوه اجرای آن در جامعه اسلامی با استفاده از ادلّه قرآنی، روایی و عقلی و همچنین با استناد به اقوال فقهای شیعه امامیه اختصاص دارد. تحقیق حاضر در چهار فصل سامان یافته است. در فصل اوّل با کلّیاتی از مفاهیم لفظی و اصطلاحی واژه‌های امر، نهی، معروف، منکر، وجوب و اختلاف نظر فقها و اهل لغت در معنای امر به معروف و نهی از منکر و مفهوم امر مولوی و ارشادی و اثبات وجوب امر به معروف و نهی از منکر با استفاده از ادلّه کتاب، سنّت، عقل و اجماع، روبه رو هستیم. نویسنده در فصل دوم به بررسی اجمالی شرایط عمومی و خصوصی امر به معروف و نهی از منکر پرداخته، شرایط عمومی و خصوصی تکالیف و تکلیف این فریضه مهم را بنا بر اقوال مشهور و غیر مشهور فقهای شیعه امامیه بیان می‌کند. به همین منظور وی به دیدگاه‌های شیخ بهایی، شیخ محمّدحسین کاشف‌الغطا و آیت الله سیدابوالقاسم خویی در شرایط عمومی و خصوصی امر به معروف و نهی از منکر اشاره کرده و نظرگاه‌های اشتراکی فقهای شیعه امامیه و علمای اهل سنّت را درباره شرایط و ارکان چهارگانه اجرای آن، یعنی شرایط وجوب محتسب و یا آمر و ناهی، مأمور به محتسب علیه، محتسب فیه یا مأمور به و نقش امر و نهی یا احتساب و همچنین مراتب امر به معروف و نهی از منکر بیان کرده است. نگارنده در فصل سوم با اشاره به بررسی تفصیلی شرایط مشهور به وجوب امر به معروف و نهی از منکر، راه های شناخت معروف‌ها و منکرها از طریق فطرت عقل و دین، تبیین ریشه‌های اصلی مصادیق معروف‌ها و منکرات توسّط آیات و روایات و نظر و ادلّه برخی فقیهان که علم به معروف و منکر را شرط وجوب آن می‌دانند، بیان کرده و نظریات و ادلّه این دسته و فقهایی که علم به معروف و منکر را شرط وجوب آن نمی‌دانند، منعکس می‌سازد. شرط دوم وجوب امر به معروف و نهی از منکر، یعنی: احتمال تأثیر، شرط سوم: قصد استمرار گناه، شرط چهارم آن، یعنی: عدم وجود مفسده و خطر جدّی و نقد و بررسی اعتبار یا عدم اعتبار شرایط مزبور، از قرآن، سنّت، عقل و اجماع و حکم سکوت در قبال جرایم شخصی و اجتماعی، از دیگر مندرجات این فصل محسوب می‌شود. در فصل چهارم لزوم رعایت شرایط چهارگانه پیش گفته و مراتب امر به معروف و نهی از منکر بیان گردیده است.

چکیدهدر این تحقیق ابتدا بحث‌های مقدماتی از قبیل تبیین موضوع، ضرورت و اهداف، پیشین? بحث، سوالات و فرضیه‌ها مطرح شد و بعد از آن در ورود به فصل اول به کلیات بحث پرداخته شده است سپس، بحث مفهوم-شناسی اخلاق و مصرف بیان شد و بعد از آن نیز، بحث رابط? مصرف با اخلاق در دو حوز? اخلاق پسندیده و اخلاق ناپسند بررسی شد. در فصل دوم به عوامل تأثیرگذار در شکل‌گیری اخلاق مصرف اسلامی اشاره شد و برای هر عاملی، نمونه-هایی یا از قرآن و یا از روایات آورده شد. عمد? بحث در فصل سوم، پیرامون انواع اخلاق مصرف می‌باشد که در سه نوع افراطی، تفریطی و اعتدالی مورد تحلیل و بررسی قرآنی و روایی قرار گرفت. فصل چهارم که مهم‌ترین فصل این تحقیق است و به نوعی، نتیج? تحقیق هم محسوب می‌شود، به مدل‌های اسلامی اخلاق مصرف و اقسام این مدل‌ها پرداخته است. این نکته هم شایان ذکر است که در پایان هر فصلی، نتیجه‌گیری کلی از آن فصل نیز، به عمل آمده است. کلید واژه‌ها: مصرف، مصرف‌گرایی، اخلاق مصرف،رفتار مصرفی، مقول? مصرف، الگوی مصرف، نعمت‌ها.

موضوع اصلی این رساله مقایسه نظرگاه تربیت اخلاقی از دیدگاه کانت و خواجه‌نصیردین طوسی است . به صورت اختصاصی‌تر نظرگاه تربیت اخلاقی کانت و خواجه نصیرالدین طوسی بعنوان یکی از متفکران اسلامی مورد بررسی قرار می‌گیرد. هدف اصلی این مقایسه پاسخگوئی با این سئوال (مسئله) اصلی تحقیقی است که نظرگاه تربیت اخلاقی از دیدگاه ایندو متفکر در زمینه‌های مبادی، هدفها و روش‌های تربیت اخلاقی چه تفاوت‌ها و تشابهاتی دارند. بر اساس مسئله اصلی تحقیقی سئوالات زیر مطرح گردیدند: -1 تا چه حد ممکن است اصول مربوط به تربیت اخلاقی را از نظرگاه و آثار کانت و خواجه‌نصیرالدین طوسی استخراج کرد؟ -2 تفاوتها و تشابهات مربوط به مبادی اخلاق و تربیت اخلاقی از دیدگاه اینم دو تفکر کدامند؟ -3 آیا بین نظر کانت و خواجه نصیر در خصوص هدفهای تربیت اخلاقی تفاوتها و تشابهاتی وجود دارد؟ -4 آیا روشهای تربیت اخلاقی از دیدگاه کانت و خواجه نصیر مشابه می‌باشند؟ در کوشش برای پاسخگوئی رضایت‌بخش به سئوالات بالا ابتدا دیدگاه تربیت اخلاقی کانت و خواجه نصیر در زمینه تربیت اخلاقی توضیح داده شد سپس با یکدیگر بصورت منتقدانه مورد مقایسه قرار گرفت . نتایج تحقیق به شرح زیر بود: -1 از آثار و نوشته‌های اخلاقی کانت و خواجه نصیرالدین طوسی می‌توان بصورت مستیم و غیر مستقیم دلالتهای مربوط به تربیت اخلاقی را استخراج و صورت‌بندی کرد. -2 "خرد" خاستگاه اصلی اخلاقی و تربیت اخلاقی از دیدگاه کانت و خواجه نصیرالدین طوسی است . -3 هدف اصلی تربیت اخلاقی از دیدگاه خواجه "سعادت " و از دیدگاه کانت "خودپیروی اخلاقی" است . -4 "عادت دادن" و تاکید بر تقویت "اراده آزاد" به عنوان روشهای اصلی تربیت اخلاقی از دیدگاه این دو متفکر محسوب می‌شوند. نتیجه‌گیری کلی نشان می‌دهد که بین این دو نظرگاه در زمینه روشهای تربیت اخلاقی بیشترین شباهت ، در زمینه هدفهای اخلاقی بیشترین تفاوت دیده می‌شود. در مورد مبادی اخلاقی نیز تفاوتها و تشابهات نسبی در بین این دو دیدگاه وجود دارد. سرانجام اینکه تربیت اخلاقی بستر مناسبی جهت پیوند نظرگاه اخلاقی "فضیلت مدار" و "وظیفه مدار" است .